Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının III MƏCLİSİNİN QƏRARI
25 Dec 2015
Uşaq
Əməyi: Mövcud vəziyyət və gələcək addımlarhaqqında
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının III Məclisi
qeyd edir ki, hər bir ölkədə vətəndaşa öz əmək qabiliyyətini qanunla yol verilən
istənilən formada reallaşdıra bilmək üçün əmək hüququ verilib. Qanunvericilikdə təsbit olunan normalar cəmiyyətin digər üzvləri ilə yanaşı uşaqlara da aiddir.
Təbii ki, burada söhbət bütün uşaqlardan deyil, müəyyən yaş həddinə çatmış və səhhəti
işləməyə imkan verən uşaqlardan gedir.
Azərbaycan Respublikası bütün əsas beynəlxalq sənədləri, o cümlədən BMT-nin Uşaq Hüquqları Konvensiyasını, BƏT-in
138 saylı Minimum Yaş Həddi və 182 saylı Uşaq Əməyinin Ən Pis Formalarının Aradan
Qaldırılmasına dair Konvensiyaları ratifikasiya etmişdir ki, bütün bunlar da milli
qanunvericilikdə öz əksini tapmışdır. Eyni zamanda
uşaqların müdafiə hüquqları ölkə qanunvericiliyi
ilə təmin olunur.
Azərbaycanda
uşaq əməyinin aradan qaldırılması ilə bağlı siyasət mühiti də əlverişli xarakterizə
olunur. Prioritet istiqamətlər məşğulluğun artırılması, sosial müdafiə sisteminin
islahatı və yeniləşdirilməsi, səmərəli və funksional Peşə Təhsili və Təlimi sisteminin
formalaşdırılmasından ibarətdir. Bütün bunlar ölkədə uşaq əməyindən istifadənin
əsas səbəblərinin aradan qaldırılmasına birbaşa təsir göstərən amillərdir.
Qanunvericilik
çərçivəsində olduğu kimi, siyasət mühitində də əsas məqsəd mövcud siyasət istiqamətləri və “Gələcəyə Baxış 2020”-nin məqsədlərinin tam icrasına
nail olmaqdan ibarətdir.
Uşaq
əməyinin aradan qaldırılmasını özündə ehtiva edən əsas dövlət proqramlarından biri
“2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında Yoxsulluğun Azaldılması və Davamlı
İnkişaf üzrə Dövlət Proqramı”dır (YADİDP). Proqram Azərbaycanda yoxsulluğun azaldılması prioritetlərini müəyyən
edir və uşaqları xüsusi həssas qrup kimi tanıyır, gəlir əldə etmək imkanlarının
kənd və şəhər yerlərində fərqli olduğunu göstərir. Bu, əhalinin həssas qruplarının
gəlirlərinin artırılması, sosial müdafiə sistemi, səhiyyə və təhsil xidmətlərinin
yaxşılaşdırılması vasitəsilə ona yol açan səbəbləri qarşısının alınmasına xidmət
edir.
«Yoxsulluğun Azaldılması və Davamlı İnkişaf
üzrə Dövlət Proqramı»nda əks olunmuş məşğulluq və gəliryaratmanın artırılması prioritetləri,
2006-2015-ci illər üzrə nəzərdə tutulmuş Məşğulluq
Strategiyası və Layiqli Əmək üzrə Ölkə Proqramı sənədlərində də əks olunmuşdur.
Hər iki sənəd aşağı ixtisaslı və aşağı əmək haqqı olan işlərin daha müasir, səmərəli
və tələbata uyğun ixtisaslarla yiyələnməsinin vacibliyini
vurğulayır, kənd yerlərində məskunlaşmış aztəminatlı əhali qruplarının məşğulluq
və gəlir əldə etmək imkanlarının artırılması məqsədlərini daşıyır.
Artıq bir neçə ildir ki, Azərbaycan hökuməti vətəndaş cəmiyyəti
və beynəlxalq təşkilatlar ilə əməkdaşlıq çərçivəsində insan alverinə qarşı səmərəli
mübarizə aparmaqdadır. Bu fəaliyyət İnsan alverinə qarşı mübarizəyə dair Milli Fəaliyyət
Planlarında (MFP) da öz əksini tapmışdır. İndiyə qədər Milli Fəaliyyət Planlarında
əsas diqqət insan alverinin gənc və daha yaşlı qurbanlarına
yönəlsə də, artıq uşaq əməyinin aradan qaldırılması istiqamətində fəaliyyət üzrə məlumat və bilik səviyyəsinin yüksəldilməsi,
uşaq əməyinin vəziyyətinin monitorinqi, uşaqların müdafiəsi sahəsində ictimaiyyətin səfərbərliyi kimi məsələlər də gündəmdədir. 2014-cü ildən etibarən uşaq əməyinin ölkədə prioritet mövzu
təşkil etdiyi müşahidə olunur. İnsan alverinə qarşı mübarizə üzrə 3-cü Milli Fəaliyyət Planlarında uşaqların müdafiəsi ilə
bağlı ayrıca fəslin əks olunması buna sübutdur.
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi
ilə Ailə, Qadın və Uşaq məsələləri üzrə Dövlət Komitəsi uşaq əməyinə qarşı birgə
fəaliyyətə dair plan imzalamışlar (30.09.2013).
Azərbaycan həmkarlar ittifaqları da uşaq və yeniyetmələrə dair
üzərinə düşən vəzifələri dəqiqləşdirir, imkanlarını onların hüquq və mənafelərinin
qorunmasına səfərbər edir, xüsusi qayğıya ehtiyacı
olan uşaqlar üçün xeyriyyə tədbirləri həyata kecirirlər.
Bu baxımdan AHİK-də 50-yə yaxın qərar qəbulolunmuş və tədbirlər həyata keçirilir.
AHİK-in üzv təşkilatlarının fəaliyyəti ilknövbədə
iş yerlərində çoxuşaqlı, az gəlirli ailələrin
müəyyən edilməsinə və onlara köməklikgöstərilməsinə yönəldilir.
AHİK
tərəfindən bu gün də ölkədə uşaq əməyinin mahiyyəti, səbəbləri, aradan qaldırılması
təcrübələri daim təhlil edilir, uşaq əməyi məsələləri üzrə tərəfdaşlar, o cümlədən beynəlxalq qurumlar müəyyən-ləşdirilir.
Eyni
zamanda sosial tərəfdaşlarla əməkdaşlıq genişlənir. Bunlar əsasən fəaliyyətin koordinasiyası,
bilik bazasının yeniləndirilməsi, uşaq əməyinin ən pis formalarının (UƏƏPF) qarşısının
alınması üzrə tədbirlərin inkişaf etdirilməsinə, uşaqların bu növ əməkdən ayrılması,
bərpası və yenidən normal həyata inteqrasiyasına, onların keyfiyyətli təhsilə, təlimə
və digər xidmətlərə çıxış imkanlarının təkmilləşdirilməsinə yönəldilir.
Azərbaycanda baş verən sürətli iqtisadi və sosial inkişaf nəticəsində uşaq əməyinə qarşı mübarizə üzrə mövcud siyasət mühiti əlverişli olsa da, məlumat bazası
yenilənməli, məlumatlılıq səviyyəsi gücləndirilməli
və fəaliyyətlərin əlaqələndirilməsi təkmilləşdirilməlidir. Artıq qəbul olunmuş sənədlər
və planların icrasına dəstəyin göstərilməsi əsas
prioritet olmalıdır.
Hazırda
uşaq əməyinin aradan qaldırılması üçün BƏT AHİK ilə birgə
"Uşaq əməyinin qarşısının alınması üzrə tədbirlərin inkişafı" layihəsini
həyata keçirir. Layihənin əsas məqsədi həmkarlar ittifaqlarının uşaq əməyinin qarşısının
alınması sahəsində bilik və bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi, uşaq əməyi
siyasəti və iş planının AHİK strukturuna inteqrasiya edilməsidir.
Bütün bunları nəzərə alaraq Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının III Məclisi
qərara alır:
1. «Azərbaycan həmkarlar
ittifaqlarının uşaq əməyi məsələsinə dair fəaliyyət planı» (qərara əlavə №1) təsdiq
olunsun və təyinatı üzrə istifadə olunması üçün AHİK-in üzv və tabeliyindəki təşkilatlara
göndərilsin.
2. Uşaq Əməyi üzrə AHİK-in İşçi Qrupu yaradılsın,
tərkibi və fəaliyyətinin təsviri təsdiq edilsin (qərara əlavə №2).
3. AHİK-in üzv və tabeliyində olan
təşkilatlara tövsiyə olunsun:
-15 yaşınadək uşaqların əməyindən
istifadə edilməsinin yolveril-məzliyi barədə əmək kollektivlərində geniş izahat
işi aparılmasına, ailə uşaqların uşaq tərbiyəsi ilə məşğul olan işçilər arasında
mövcud
olan iş-ailə münasibətlərinin düzgün qurulmasına köməklik göstərilməsinə nail olsunlar;
- İş yerlərində işəgötürənlərlə uşaq (18 yaşa qədər)
əməyindən istifadə olunması sahəsində qanunvericilik və real vəziyyətin müzaki-rələrinin təşkil olunması istiqamətində
həmkarlar ittifaqı təşkilatlarının fəaliyyətinə diqqət yetirsinlər;
-
2016-cı ilin 15 may tarixinədək “Fəaliyyət
Planı” ilə əlaqədar görülən işlər barədə məlumatı AHİK-in Uşaq Əməyi üzrə İşçi Qrupuna
təqdim etsinlər.
4. AHİK-in Mətbuat və ictimaiyyətlə
əlaqələr şöbəsinə və “Ülfət” qəzetinin redaksiyasına
tapşırılsın ki, müzakirəyə çıxarılmış və qəbul olunmuş sənədlər barədə geniş məlumat
həmkarlar ittifaqı nəşrləri və saytları vasitəsilə yayılsın.
5. Qərarın icrasına nəzarət AHİK sədrinin I müavini İ. Əliyevə həvalə
edilsin.
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası Məclisinin və İcraiyyə Komitəsinin tərkibində dəyişikliklər edilməsi haqqında
AHİK-in Məclisi Mandat komissiyasının məlumatını dinləyərək qərara alır:
1. Aşağıda adları çəkilən AHİK-in Məclis və İcraiyyə Komitəsinin üzvləri Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının Nizamnaməsinin 3.8.6. bəndinə və sahə həmkarlar ittifaqı orqanlarının qərarlarına əsasən AHİK-in seçkili orqanlarının tərkibindən çıxmış hesab olunsunlar:
|
Tofiq Əşrəf oğlu Quliyev |
- |
Məclis və İcraiyyə Komitəsi üzvlüyündən |
|
|
Tahirə Azər qızı Mahmudova
|
- |
Məclis üzvlüyündən
|
|
Əhməd Hidayət oğlu Mustafazadə
|
- |
Məclis üzvlüyündən
|
|
Solmaz Süleymanpaşa qızı Mehdiyeva
|
- |
Məclis üzvlüyündən
|
|
Şahəddin Oruc oğlu Orucov
|
- |
Məclis üzvlüyündən
|
|
İslam Abdulla oğlu Abudullazadə
|
- |
Məclis üzvlüyündən
|
|
|
Mandat komissiyasının təklifi
əsasında Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının orqanlarına birbaşa
nümayəndəliklə seçilmiş aşağıdakı nümayəndələrin vəkalətləri tanınsın:
|
|||
Məhəmmədəli Məhəmməd oğlu Salmanov |
- |
Azərbaycan Sahibkarlıq, Özəl və Elm Müəssisələri İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin sədri, Məclis və İcraiyyə Komitəsininüzvlüyünə |
|
Seyidxanova Tamara Mahmud qızı |
- |
“Baku Steel Kompani” HİB, «MAİDƏ” MMC-nin mühasibi Məclis üzvlüyünə |
|
Yaqut Bəylər qızı Ələsgərova |
|
ATİAHİ Salyan rayon komitəsinin sədri Məclis üzvlüyünə |
|
Musa Əsədulla oğlu Musayev |
|
Xəzər Dəniz Neft Donanmasının HİK-in sədriMəclis üzvlüyünə |
|
Zülfüqar Kazım oğlu Aslanov |
|
«Sumqayıt Texnologiyalar Parkı» MMC-nin həmkarlar ittifaqı komitəsinin sədri Məclis üzvlüyünə | |
