Bakıda İndustriALL Qlobal İttifaqının üzv təşkilatlarının subregional görüşü keçirilib
01 Oct 2018
Oktyabrın 1-də Bakıda İndustriALL Qlobal İttifaqının üzv təşkilatlarının subregional görüşü işə başlayıb.
Görüşdə Azərbaycan Neft-qaz Sənayesi İşçiləri Həmkarlar İttifaqı
Respublika Komitəsinin sədri, İndustriALL Qlobal İttifaqının Azərbaycandakı
əlaqələndiricisi Cahangir Əliyev, İndustriALL Qlobal İttifaqının Baş katibinin
müavini Kamal Özkan giriş sözü ilə çıxış ediblər.
Görüşdə Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları
Konfederasiyasının sədri, Milli Məclisin deputatı Səttar Möhbalıyev çıxış edib.
Görüş iştirakçılarını salamlayan AHİK sədri belə bir
tədbirin Azərbaycanda təşkili üçün İndustriALL Qlobal İttifaqına və onun Baş katibinin
müavini cənab Kamal Özkana təşəkkürünü bildirib. Çıxışının əvvəlində
S.Möhbalıyev respublikamız haqqında iştirakçılara qısa məlumat verərək bildirib
ki, Müsəlman Şərqində ilk dəfə olaraq Azərbaycan 1918-ci ildə özünün müstəqilliyini
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini elan etməklə əldə etmişdir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və onun Parlamentinin
yaradılması xalqımızın dövlətçilik potensialının yeni tarixi şəraitdə təzahür etməsi
və müstəqillik arzusunun reallaşması idi. Parlamentli respublika sisteminin tətbiq
edilməsi, demokratik və dünyəvi dövlətçilik yolunda atılan inamlı addımlar Azərbaycanın
siyasi həyatında yeni səhifə açaraq ilk dəfə olaraq kişilərə və qadınlara bərabər
seçki hüququ verdi. Təəssüflər olsun ki, ötən ay 100 illiyini qeyd etdiyimiz bu
Cümhuriyyət və onun Parlamenti cəmi 23 ay yaşayaraq xarici müdaxilə nəticəsində
süquta uğradı. Ölkəmiz ikinci dəfə 1991-ci ildə SSRİ dağıldıqdan sonra müstəqilliyinə
qovuşdu. Respublikamız 27 illik müstəqillik tarixi ərzində uğurlu inkişaf yolu keçərək
regionun lider dövlətinə və sosial-iqtisadi inkişaf tempinə görə, dünyanın ən qabaqcıl
ölkələrindən birinə çevrilib. Hesab edirəm
ki, Azərbaycanın qısa müddət ərzində belə böyük nailiyyətlər əldə etməsini şərtləndirən
əsas amil respublikada sabitliyin mövcudluğu və uğurlu sosial-iqtisadi inkişaf strategiyasının
həyata keçirilməsidir.
Daha sonra AHİK sədri deyib ki, ölkə rəhbərliyi tərəfindən
siyasi, iqtisadi islahatlara üstünlük verilməsi Azərbaycanın siyasi müstəqilliyini
daha da möhkəmləndirib. Dünyanı bürüyən maliyyə və iqtisadi böhranlara baxmayaraq
Azərbaycan iqtisadiyyatında həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində son 14 ildə
1 milyon 900 mindən çox yeni iş yeri açılmış, yoxsulluğun səviyyəsi 5,4 faizə, işsizliyin
səviyyəsi isə 5 faizə enmiş, ölkədə əməkhaqqı 5, pensiyalar 8 dəfədən çox artmışdır.
Ölkə iqtisadiyyatına 231 milyard manat sərmayə qoyulub. Azərbaycan bu gün dünyanın
ən böyük enerji təminatçılarından biridir.
1994-cü il sentyabrın 20-də Xəzər hövzəsinin enerji resurslarının
nəql edilməsi ilə əlaqədar imzalanan «Əsrin müqaviləsi» Azərbaycanı həlledici söz
sahibinə çevirdi. Azərbaycan tərəfindən irəli sürülmüş enerji təşəbbüsləri ölkəmizin
uzunmüddətli inkişaf dinamikasını təmin etməklə, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin
təmin olunmasında mühüm rol oynayır.
Əsrin müqaviləsinin icrası xalqları bir-birinə daha da yaxınlaşdırıb,
bölgəyə sülh, sabitlik gətirib və ölkələrimizin dünyada mövqeyinin möhkəmləndirməsinə
təkan verib. Eyni zamanda Trans Adriatik Boru Kəməri (TAP) layihəsi üzrə beynəlxalq
saziş imzalanıb. TAP və Şahdəniz konsersiumlarının imzaladığı sazişlə ilk dəfə olaraq
Azərbaycan qazı Avropa bazarına birbaşa çıxış əldə etdi. TAP boru kəməri Türkiyə
ilə Yunanıstan sərhədlərində yerləşən Trans-Anadolu qaz-boru kəmərinə (TANAP) birləşəcəkdir
və nəzərinizə çatdırmaq istəyirəm ki, TANAP boru kəmərinin açılışı bu ilin iyun
ayında Türkiyənin Əskişəhər şəhərində olub. Ümumi dəyəri 40 milyard dollar olan
bu layihə Azərbaycan qazını Avropaya nəql edəcəkdir.
AHİK sədri qeyd edib ki, Azərbaycan regionun mühüm nəqliyyat
və logistika mərkəzinə çevrilməkdədir. Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin
qovşağında yerləşən və bu yaxınlarda istifadəyə verilmiş Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət
Limanı ölkənin iqtisadi imkanlarının genişləndirilməsində həlledici rola malikdir.
Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolunun istismarına başlanması və Şimal
- Cənub nəqliyyat dəhlizi layihəsinin gələcəkdə istifadəyə verilməsi
Avrasiya məkanında açıq dənizlərə çıxışı olmayan Azərbaycanı nəqliyyat və logistika
mərkəzinə çevirir.
Azərbaycan iqtisadiyyatının rəqabət qabiliyyətliliyi istiqamətində
son illər atılan addımlar bu uğurların qazanılmasına şərait yaradıb. Təsadüfi deyildir
ki, Davos İqtisadi Forumunun hesablamalarında rəqabət qabiliyyətliliyinə görə respublikamız
35-ci yerə yüksəlib.
Azərbaycan inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında inklüziv
inkişaf baxımından üçüncü yerdədir. Biz bir çox geniş iqtisadi imkanları olan ölkələr
sırasındayıq. Lakin respublikamızın sosial-iqtisadi uğurları daha çox ola bilərdi.
Buna mane olan isə Azərbaycan dövlətini, onun xalqını, o cümlədən həmkarlar ittifaqını
narahat edən Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ problemidir. Diqqətinizə çatdırım
ki, Azərbaycanın 20 faiz torpaqları Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal
olunub, 1 milyondan artıq vətəndaşımız qaçqın və məcburi köçkün həyatı yaşayır.
Azərbaycan Respublikasının torpaqlarının qeyri-şərtsiz işğaldan azad edilməsi ilə
bağlı Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri bugünə qədər
yerinə yetirilməyib. Təəssüflər olsun ki, dünya birliyi bu ədalətsizliyə hələ də
dözür. Problemin bugünə qədər həll olunmamasının başlıca səbəbi Ermənistanın sabiq
və hazırki rəhbərlinin qeyri-konstruktiv mövqeləri və vasitəçilərin bu məsələyə
biganə münasibətidir.
Bu gün Azərbaycanın hərbi qüdrəti imkan verir ki, biz münaqişəni
hərbi yolla həll edək və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təmin edək. Bunu 2016-ci
ildəki aprel döyüşləri və cari ildə Naxçıvan əlahiddə qoşun birləşməsinin apardığı
əməliyyatlar sübut edir. Lakin biz sülhsevər xalqıq və münaqişənin sülh yolu ilə
və beynəlxalq qanunlar çərçivəsində həll edilməsində maraqlıyıq.
S.Möhbalıyev daha sonra deyib: “Təbii ki, sosial-iqtisadi
sahədə əldə olunmuş nailiyyətlərdə Azərbaycan Həmkarlar İttifaqlarının da rolu az
deyildir. XIX əsrin II yarısı və XX əsrin əvvəllərində formalaşmağa başlayan Azərbaycan
həmkarlar ittifaqları yarandığı 1904-cü ildən işçilərin sosial-iqtisadi mənafeyinin
həqiqi müdafiəçisinə çevrilib. Respublikamız
ikinci dəfə müstəqillik qazandıqdan sonra, bütün sahələrdə olduğu kimi, Azərbaycan
həmkarlar ittifaqlarında da islahatların həyata keçirilməsi zəruriliyi meydana çıxdı.
5 fevral 1993-cü ildə keçirilən təsis qurultayında Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları
Şurası özünü buraxaraq, səlahiyyətlərini konfederativ tipli AHİK-ə verdi. 1994-cü
ilin fevralında - keçmiş postsovet məkanında ilk dəfə olaraq - Azərbaycan Respublikasında
«Həmkarlar ittifaqları haqqında» qanun qəbul edildi, bununla da təşkilatımızın normal
fəaliyyətinə şərait yaradıldı. Bu gün AHİK 26 üzv təşkilatı və 1,5 milyonadək həmkarlar
ittifaqı üzvünü öz ətrafında birləşdirir. Eyni zamanda Konfederasiyanın tərkibində
Azərbaycan Əmək və Sosial Münasibətlər Akademiyası, "Kurort" Səhmdar Cəmiyyəti,
Respublika Turizm və Ekskursiyalar Şurası, İdman Təşkilatları İctimai Birliyi (AHİTA),
«Azərbkolxozlararasısağlamlıq» Respublika Birliyi fəaliyyət göstərir, "Ülfət"
qəzeti nəşr edilir.”
S.Möhbalıyev bildirib ki, AHİK yarandığı gündən həmkarlar
ittifaqı üzvlərinin sosial təminatlarına dair ölkədə qəbul edilən sosialyönümlü
qanun və qərarların, normativ sənədlərin ekspertizasını keçirir, müvafiq təkliflərlə
çıxış edir. Tərəfimizdən irəli sürülən təkliflərin demək olar ki, əksəriyyəti ölkəmizin
qanunverici və icra orqanları tərəfindən müdafiə olunur. Bunun nəticəsidir ki, bizim
təklifimizlə «Həmkarlar ittifaqları haqqında» qanuna, əmək və inzibati xətalar məcəllələrinə
və digər sosialyönümlü normativ hüquqi aktlara 120-dən çox önəmli əlavə və dəyişikliklər
edilib. Bu dəyişikliklərdən ikisi xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Əmək Məcəlləsinin
80-ci maddəsinə edilən dəyişikliyə görə, işəgötürən tərəfindən həmkarlar ittifaqının
üzvü olan işçinin əmək müqaviləsi müəssisədə fəaliyyət göstərən həmkarlar ittifaqı
təşkilatının qabaqcadan razılığı alınmaqla ləğv edilir. İnzibati Xətalar Məcəlləsinə
əlavə edilmiş maddəyə görə isə, işçilərin əməkhaqlarından tutulmuş üzvlük haqlarının
həmkarlar ittifaqları təşkilatlarının xüsusi hesabına köçürülməməsinə görə vəzifəli
şəxslərin 1000 manatdan 1500 manatadək cərimə edilməsi nəzərdə tutulur.
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası beynəlxalq
əlaqələrini də durmadan genişləndirir. Konfederasiya və onun üzv təşkilatları dünyanın
nüfuzlu beynəlxalq həmkarlar ittifaqı birliklərinin fəal üzvləridir. Dünya həmkarlar
ittifaqı hərəkatında yaxından iştirakımız nəticəsində bir sıra beynəlxalq tədbirlər,
o cümlədən beynəlxalq mərkəzlərin icra orqanlarının səyyar iclasları, konfransları,
seminarları və görüşləri respublikamızda keçirilib. Bu gün sizin təşkil etdiyiniz
bu görüş və keçirəcəyiniz konfrans da məhz bu tədbirlərdəndir.
AHİK sədri deyib ki, təşkilatınız gənc olsa da (2012-ci ildə
yaranıb) az müddətdə üzv təşkilatlarla müxtəlif maraqlı tədbirlər keçirmisiniz.
Bizim üçün xoşdur ki, Azərbaycan Neft və Qaz Sənayesi İşçiləri HİRK-nin sədri ittifaqınızın
İcraiyyə Komitəsində təmsil olunub. Keçirdiyiniz tədbirlərin bir neçəsi respublikamızın
paytaxtında və regionlarında (İsmayıllı rayonu) keçirilib. Eyni zamanda təşkilatınız
respublikamızda olan üzvlərini (Metal İşçiləri Hİ Federasiyası, Neft və Qaz, Elektroenergetika
Sənayesi, Yerli Sənaye və Kommunal Məişət Müəssisələri İşçilərinin HİRK) məlumat
xarakterli materiallarla, jurnalla və təcrübə materialları ilə təmin edir.
Əsas məqsədi işçilərin birləşmə hüquqlarının azadlığının tanınması,
təhlükəsiz və sağlam iş yerlərinin yaradılması, diskriminasiya hallarının bütün
formalarına son qoyulması olan bu təşkilatın kollektiv danışıqların aparılmasına
nail olmaq istiqamətində yürütdüyü məqsədyönlü fəaliyyət təqdirəlayiqdir.
Çox yaxşı haldır ki,
qloballaşan korporasiyalarda həmkarlar ittifaqlarının və onların üzvlərinin əmək
və sosial hüquqlarının qorunmasında milli həmkarlar ittifaqlarına yardımçı olmaq
da İndustriALL Qlobal İttifaqının məqsədlərindən biridir. Respublikamızda fəaliyyət
göstərən transmilli şirkətlərdə, o cümlədən neft sənayesində çalışan beynəlxalq
şirkətlərdə həmkarlar ittifaqlarının yaradılmasında problemlər mövcud olduğundan
işçilərin sosial-iqtisadi hüquqlarının pozulması adi hala çevrilir. Hesab edirəm
ki, İndustriALL Qlobal İttifaqı bu sahədə milli həmkarlar ittifaqlarına kömək etmək
üçün transmilli şirkətlərin Baş ofisləri ilə danışıqlar apararaq bu məsələlərin
həllinə yardımçı ola bilər. Ümid edirəm ki, bugünkü subregional görüş ittifaqınıza
üzv olan milli həmkarlar ittifaqlarının bir-birini yaxından tanıması, fikir mübadiləsi
aparılması, qarşılıqlı müsbət təcrübələrin öyrənilməsi üçün çox gözəl imkan yaradacaqdır.
Üç gün davam edəcək tədbirdə İndustriALL Qlobal
İttifaqının 2017-ci il oktyabrında keçirilən subregional görüşündən keçən
müddət ərzində inkişafı və fəaliyyəti haqqında çıxış, regiondakı fəaliyyəti
haqqında təqdimat, MDB ölkələrində hərəkət və kampaniyalar haqqında iştirakçı
ölkələrin həmkarlar ittifaqlarının məlumatları və digər məsələlər dinləniləcək,
İndustriALL Qlobal İttifaqının və Xəzər regionu neft-qaz işçiləri həmkarlar
ittifaqlarının birgə iclası keçiriləcəkdir.
